Historia reklamy – część 3

Radio, kawa i Merkury

Kiedy w 1894 roku Guglielmo Marconi, syn włoskiego kupca z Lombardii rozpoczął doświadczenia z przesyłaniem i odbiorem fal radiowych, nie miał zapewne wyobrażenia jak jego wynalazek zmieni świat.

O miano wynalazcy radia musiał konkurować z serbskim wynalazcą Nikola Teslą oraz rosyjskim fizykiem Aleksandrem Popowem. W 1943 Sąd przyznał prawa patentowe Tesli. Wyrok zapadł po śmierci wynalazcy, przez co powszechnie za twórcę radia uznaje się Marconiego, mimo iż przyznał się on do wykorzystania wcześniejszych prac Tesli.
Radio zmieniło także świat reklamy, bo od momentu upowszechnienia tego nowego medium, klientów można było przekonywać nie tylko słowem pisanym, ale i mówionym. To była prawdziwa rewolucja. W 1920 roku stacja radiowa KDKA w Pittsburghu jako pierwsza w historii wprowadziła sponsoring audycji. Producent kawy płacił za sponsorowanie programu „The Maxwell House Hour”. Dwa lata później amerykańska stacja Wind & Earth & Air & Fire, nadała pierwszą reklamę radiową. W początkowych latach funkcjonowania radia, reklamy nie przypominały tych dzisiejszych. Były śpiewane lub wygłaszane na żywo, trwały kilka minut i nie były powtarzane, bo nikt ich nie nagrywał. Jak to wyglądało w praktyce można się przekonać oglądając film „Ostatnia audycja”. Historia radia w Polsce sięga roku 1926, kiedy to 18 kwietnia o godzinie 17:00 rozpoczęła nadawanie oficjalna stacja nadawcza Polskiego Radia w Warszawie. Pierwszą reklamę, niecały rok później (3 maja 1927 r.), wyemitowała poznańska rozgłośnia radiowa Merkury. Dziś stacji radiowych nadających w FM w Polsce jest kilkaset. Dużo więcej kanałów radiowych można znaleźć w Internecie. Co ciekawe pierwszym polskim radiem internetowym jest Radio NET. Pomysłodawca, Michał Marciniak rozpoczął nadawanie w grudniu 1998 roku.

maxwell house coffee newspaper ad orig
Reklama Kawy Maxwell House z 1921 roku. Źródło fotografii: Wikpedia

Związki reklamowe

Na początku XX wieku dynamicznie rozwijał się rynek reklamy prasowej. Rozwijał się do tego stopnia, że zaczęły być potrzebne przepisy regulujące tą materię. Dlatego 2 sierpnia 1926 roku uchwalono w Polsce akt regulujący działalność reklamową. Dwa lata później powstał Polski Związek Reklamy (PZR), a w 1929 roku założono Polski Związek Wydawców Dzienników i Czasopism, który miał reagować w sporach dotyczących nieuczciwej konkurencji. Organem PZR był kwartalnik/miesięcznik „Reklama”, którego pierwszy numer ukazał się w maju 1929 roku.